Από το φυλλάδιο της Αρχιεπισκοπής Κρήτης διαβάζω:
"Το γάμο ανήγαγε σε Μυστήριο ο Σωτήρας Χριστός στην Καινή Διαθήκη και με την παρουσία του στο γάμο της Κανά, και με όσα είπε ως προς το αδιάλυτο του γάμου προς τους φαρισαίους που τον πείραζαν. Τι είπε τότε; "Ούκ ανέγνωτε ότι ο ποιήσας απ' αρχής άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς και είπεν, ένεκεν τούτου καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού.... Και πρόσθεσε ο Χριστός προς τους φαρισαίους: "ώστε ουκέτι εισί δύο, αλλά σάρξ μια ο ούν ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μη χωριζέτω (Ματθ. ιθ' 4-6). Και βέβαια ρητώς στην Καινή Διαθήκη δεν ονομάζεται ο γάμος μυστήριο, παρά μόνο παραβάλλεται από τον απόστολο Παύλο προς τη μυστική ένωση του Νυμφίου Χριστού προς τη νύμφη Εκκλησία, για να καταδείξει την αγάπη που πρέπει να έχει ο άνδρας προς τη γυναίκα. Και προσθέτει: "το μυστήριον τούτο μέγα εστίν, εγώ δε λέγω εις Χριστόν και εις την εκκλησίαν" (Εφεσ.ε'32). Δηλαδή εικόνα και ομοίωση της μυστικής ένωσης του Χριστού με την εκκλησία ήταν η τέλεια ένωση του άνδρα και της γυναίκας, στην αρχή της δημιουργίας, με ιερό δεσμό και εκείνη, όπως με μυστηριώδη έννοια και αυτή. Πάλι δηλαδή αποδίδει ιερότητα μυστική και στο γάμο ο απόστολος Παύλος με την παρομοίωση που κάνει. Αλλά και η ιερή Παράδοση ανέκαθεν παραδέχθηκε και ως μυστήριο ιερούργησε το γάμο, τη σύζευξη άνδρα και γυναίκας. Λέει ο Μέγας Βασίλειος στην "Εξαήμερο" του:"ο της φύσεως δεσμός (γίνεται) ο δια της ευλογίας ζυγός". Και ο Μέγας Φώτιος:"ουδέ γαρ η συνάφεια, αλλ' η της ευχής τελετή ποιεί την μνηστείαν εις γάμον λογίζεσθαι".
"Ο Γάμος είναι ισόβιος δεσμός, έχει το αδιάλυτο, εκτός αν συμβεί το φοβερό αμάρτημα της συζυγικής απιστίας, η μοιχεία, την οποία ως μόνο λόγο διάλυσης ο Κύριος και η Εκκλησία του αναγνωρίζει. "Εγώ δε λέγω υμίν ότι ος αν απολύση την γυναίκα αυτού παρεκτός λόγου πορνείας, ποιεί αυτήν μοιχάσθαι" (Ματθ.ε'32).
Και εδώ έχουμε διαφορά στο ζήτημα του γάμου με τους Λατίνους, διότι αυτοί, και αν συμβεί μοιχεία, δεν δίνουν διαζύγιο, όπως δίνει την άδεια ο Χριστός, αλλά ορίζουν χωρισμό ισόβιο "από κοίτης και τραπέζης". Είναι λοιπόν ο γάμος αδιάλυτος. Και ορατά μεν σημεία του μυστηρίου είναι η αμοιβαία συναίνεση και συγκατάθεση του άνδρα και της γυναίκας, για να έλθουν σε γάμο. Είναι και η τελετή της Εκκλησίας με τα στέφανα με τα οποία τους στεφανώνει και με τις ευχές και ευλογίες της. Αόρατο είναι η θεία Χάρη που αγιάζει και στερεώνει και συσφίγγει το φυσικό δεσμό του γάμου. Περιττό να προσθέσουμε, ότι ο γάμος δεν μπορεί να γίνει αν υπάρχουν συγγενικά κωλύματα. "
"Το γάμο ανήγαγε σε Μυστήριο ο Σωτήρας Χριστός στην Καινή Διαθήκη και με την παρουσία του στο γάμο της Κανά, και με όσα είπε ως προς το αδιάλυτο του γάμου προς τους φαρισαίους που τον πείραζαν. Τι είπε τότε; "Ούκ ανέγνωτε ότι ο ποιήσας απ' αρχής άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς και είπεν, ένεκεν τούτου καταλείψει άνθρωπος τον πατέρα αυτού.... Και πρόσθεσε ο Χριστός προς τους φαρισαίους: "ώστε ουκέτι εισί δύο, αλλά σάρξ μια ο ούν ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος μη χωριζέτω (Ματθ. ιθ' 4-6). Και βέβαια ρητώς στην Καινή Διαθήκη δεν ονομάζεται ο γάμος μυστήριο, παρά μόνο παραβάλλεται από τον απόστολο Παύλο προς τη μυστική ένωση του Νυμφίου Χριστού προς τη νύμφη Εκκλησία, για να καταδείξει την αγάπη που πρέπει να έχει ο άνδρας προς τη γυναίκα. Και προσθέτει: "το μυστήριον τούτο μέγα εστίν, εγώ δε λέγω εις Χριστόν και εις την εκκλησίαν" (Εφεσ.ε'32). Δηλαδή εικόνα και ομοίωση της μυστικής ένωσης του Χριστού με την εκκλησία ήταν η τέλεια ένωση του άνδρα και της γυναίκας, στην αρχή της δημιουργίας, με ιερό δεσμό και εκείνη, όπως με μυστηριώδη έννοια και αυτή. Πάλι δηλαδή αποδίδει ιερότητα μυστική και στο γάμο ο απόστολος Παύλος με την παρομοίωση που κάνει. Αλλά και η ιερή Παράδοση ανέκαθεν παραδέχθηκε και ως μυστήριο ιερούργησε το γάμο, τη σύζευξη άνδρα και γυναίκας. Λέει ο Μέγας Βασίλειος στην "Εξαήμερο" του:"ο της φύσεως δεσμός (γίνεται) ο δια της ευλογίας ζυγός". Και ο Μέγας Φώτιος:"ουδέ γαρ η συνάφεια, αλλ' η της ευχής τελετή ποιεί την μνηστείαν εις γάμον λογίζεσθαι".
"Ο Γάμος είναι ισόβιος δεσμός, έχει το αδιάλυτο, εκτός αν συμβεί το φοβερό αμάρτημα της συζυγικής απιστίας, η μοιχεία, την οποία ως μόνο λόγο διάλυσης ο Κύριος και η Εκκλησία του αναγνωρίζει. "Εγώ δε λέγω υμίν ότι ος αν απολύση την γυναίκα αυτού παρεκτός λόγου πορνείας, ποιεί αυτήν μοιχάσθαι" (Ματθ.ε'32).
Και εδώ έχουμε διαφορά στο ζήτημα του γάμου με τους Λατίνους, διότι αυτοί, και αν συμβεί μοιχεία, δεν δίνουν διαζύγιο, όπως δίνει την άδεια ο Χριστός, αλλά ορίζουν χωρισμό ισόβιο "από κοίτης και τραπέζης". Είναι λοιπόν ο γάμος αδιάλυτος. Και ορατά μεν σημεία του μυστηρίου είναι η αμοιβαία συναίνεση και συγκατάθεση του άνδρα και της γυναίκας, για να έλθουν σε γάμο. Είναι και η τελετή της Εκκλησίας με τα στέφανα με τα οποία τους στεφανώνει και με τις ευχές και ευλογίες της. Αόρατο είναι η θεία Χάρη που αγιάζει και στερεώνει και συσφίγγει το φυσικό δεσμό του γάμου. Περιττό να προσθέσουμε, ότι ο γάμος δεν μπορεί να γίνει αν υπάρχουν συγγενικά κωλύματα. "